Bayilik Sisteminin Avantajları ve Dezavantajları
Bayilik (Franchising), bir malın veya hizmetin belirli bir süre boyunca piyasaya sürülmesine ve dağıtılmasına ilişkin bir işletmenin (Bayilik alanın) bayilik veren işletme sahibine ödeme yaptığı bir iş ilişkisidir.
Kendi hesabınıza çalışma tecrübeniz yoksa ve özellikle de iş sahibi değilseniz, bir bayilik satın almak akıllıca bir hareket olabilir. İdeal olarak, bayilik, bir ürün veya hizmet için yerleşmiş bir markayı güvence altına alır. İş başlangıç risklerini azaltan kanıtlanmış bir iş modeli ve pazarlama sistemi sunar. Çoğu bayilik veren işletmeler devamlı olarak eğitim ve destek hizmeti sağlamaktadır.
Şu da unutulmamalıdır ki, bayilik sistemi iş yapma şeklinizi sınırlandırabilir. Bayilik veren firma sattıklarınız, çalıştığınız yer ve işyeriniz hakkında kısıtlamalar getirebilir. Yüksek kar payları isteyebilirler. Ayrıca, bayiliğinizin değerini olumsuz etkileyecek iş kararları alabilirler. Bu sebepten satın aldığınız bayilik türüne dikkat etmeniz ve sunulan farklı bayiliklere karşı güçlü ve zayıf yanlarını karşılaştırmanız gerekir.
Bir işletme satın almak için durum tespiti kontrol listesi
Bir iş satın almaya karar verdiğinizde, gereken özenin gösterilmesi, satın alacağınız işle ilgili önemli bilgilere ulaşmanızı sağlar. Bir işletmenin değerini ve satın alma ile ilişkili risklerini değerlendirmenin en iyi yolu budur.
Durum değerlendirme süreci boyunca, satışa çıkarılacak bir işletmenin tüm yönlerini iyice araştırmış olursunuz. Bu süre içerisinde, işletmenin finansal performansına, faaliyetlerine, müşteri sözleşmelerine, fikri mülkiyet haklarına, yasal ve vergi uyumluluğuna ve diğer ayrıntılara bakarsınız. Bu süre içinde topladığınız bilgiler çok önemlidir. Satıcı, bu bilgilere erişmeden önce bir gizlilik anlaşması imzalamanızı isteyebilir.
Bir bayilik almanın avantajları ve dezavantajları
Bayilik sisteminde, bayilik veren firma iş süreci konusunda, rehberlik ve yardım alma konularında denenmiş ve geliştirilmiş bir sistem sunar.
Bir bayilik satın almak kendi işinizi kurmak yerine daha uygun bir alternatif olabilir. Aşağıda bayilik sistemlerinin avantaj ve dezavantajlarına kısaca değinilmiştir.
Bir bayilik satın almanın avantajları
- Bayilikler, büyük işletme ağının avantajlarından yararlanan küçük işletme sahipliğinin bağımsızlığını sunar.
- Bir bayilik yürütmek için mutlaka bir iş tecrübesine sahip olmak gerekmeyebilir. Bayi temsilcileri iş modellerini çalıştırmak için ihtiyaç duyacağınız eğitimleri sağlayacaklardır.
- Bayilikler, yeni kurulan işletmelere göre daha yüksek başarı oranına sahiptir.
- Aynı türdeki yeni bir işe başlama maliyetiniz bayilik almaya göre daha yüksek olabilir. Bu sebepten yatırımınız bayilik alma yönünde kullanmanız daha güvenli olabilir.
- Bayilikler, kurulu bir itibar ve imaj, kanıtlanmış yönetim ve çalışma uygulamaları, ulusal reklâmlara erişim ve devam eden desteklere sahiptir.
Bir bayilik satın almanın dezavantajları
- Bayilik satın almak, bayilik veren firma ileresmi bir sözleşme yapmak anlamına gelir.
- Bayilik anlaşmaları işi nasıl yöneteceğinizi belirler, bu nedenle yaratıcılık için az yer kalabilir.
- Genellikle, çalıştığınız yer, sattığınız ürünler ve kullandığınız tedarikçilerle ile ilgili kısıtlamalar vardır.
- Diğer bayilerin kötü performansı sizin itibarınızı etkileyebilir.
- Bir bayilik satın almak, bayilik veren işletme ile devam eden bir kâr paylaşımı anlamına gelir.
- Bayi sahiplerinin bayilik süresinin bitiminde sözleşme yenilemeleri gerekmez.
Bayilik, birçok kişi tarafından ilk kez iş hayatına girmenin basit bir yolu olarak görülür. Ancak, bayilik başarının garantisi değildir; bilinçli karar verme, sıkı çalışma, zaman yönetimi, yeterli paraya sahip olma ve müşterilerinize iyi hizmet verme gibi iyi yönetim ilkeleri aynen geçerlidir.
Belirlediğiniz pazarda ve marka geliştirmeniz gerekiyorsa bir bayilik satın alırken dikkatli olmanız gerekir. Yatırımınızın sağlıklı getiri ve sermaye kazançları oluşturduğundan emin olmanız gerekir.